In september 1944 trokken Poolse eenheden via Hulst op naar Axel. Ze verdedigden de flank van de Canadezen dia via de kust oprukten, moesten een Duits tegenoffensief richting Antwerpen voorkomen en de Duitse terugtrekking van troepen via Terneuzen stoppen. Daarvoor moest het Kanaal Axel-Hulst worden overgestoken. De Duitse verdediging had eerder al bruggen over het kanaal opgeblazen en grote delen van het land rond Axel onder water gezet. Dit dwong de Polen met hun zware tanks de hoger gelegen dijken op te zoeken. Hierdoor werden ze ook kwetsbaar en stuitten ze op felle tegenstand. 

Toen Poolse verkenners het kanaal naderden werden zij op de Kinderdijk onder vuur genomen. Hier sneuvelden vele soldaten. Een Poolse patrouille wist toch de opgeblazen brug vlak voor Axel te bereiken en groef zich onder zwaar vuur in. Aan de andere kant van het kanaal deden de Duitse verdedigers hetzelfde. Toen de Polen vervolgens met lichte tanks de Duitse stellingen aanvielen, kwamen zij opnieuw onder zwaar vuur te liggen. In korte tijd sneuvelden tientallen Polen. De Poolse troepen trokken zich terug en deden ‘s nachts een uitval om de achtergebleven gewonden te redden. 

Pas na drie dagen strijd en opnieuw tientallen doden lukte het de Polen om oostelijker een brug over het kanaal te slaan. Deze brug zou de Gdyniabrug gaan heten. Bij die gevechten kwamen ook 26 inwoners van Axel om het leven. Maar de zwaarste verliezen voor de oversteek van het Kanaal Axel-Hulst werden geleden door de Polen.

De meeste Polen die hierbij zijn gesneuveld liggen begraven op het ereveld op de Algemene Begraafplaats in Axel. Als eerbetoon aan hun kameraden richten de Polen zelf, direct na de strijd, hier een houten kruis op. Na een jaar, op 19 september 1945, werd een nieuw kruis onthuld. Dit kruis was gemaakt van aluminium, restanten van een neergestort Duits vliegtuig. Dit metaal oxideerde echter snel, waardoor het na enkele jaren weer vervangen moest worden door een stalenexemplaar dat hier nog steeds staat.

Ieder jaar, rond 19 september, worden bij het Pools Kruis de bevrijders herdacht die tijdens de bevrijding van Axel zijn gesneuveld

Bezoek de website van Zeeuwse Ankers voor uitgebreide informatie, persoonlijke verhalen en video’s over de Slag om de Schelde.