Monument

Monument Palestinapioniers

Nederland

Markeren

Deel

Route

Op 3 oktober 2019, precies 77 jaar nadat 44 Palestinapioniers door de SS werden meegenomen, werd bij Huize Voorburg in Elden een gedenksteen met plaquette onthuld bij Huize Voorburg in Elden. Twaalf van hen overleefden de oorlog niet.

Huize Voorburg was vanaf 1936 eigendom van de joodse firma Kahn en Co en diende als buitenverblijf voor de firmanten Kahn en Blum. Ook uit Duitsland gevluchte familieleden woonden er. Kort voor het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog verlieten de families het landhuis en vanaf dat moment stond het leeg. 

In maart 1941 werd het huis in gebruik genomen als 'Hachsjara tehuis', een plek waar joodse jongeren (Palestinapioniers) werden voorbereid op hun verblijf in Palestina.  Er woonden 34 jongens en meisjes van 17 en 18 jaar en 10 personeelsleden. De bewoners werden op het land opgeleid in de landbouw en veeteelt. 

Op 3 oktober 1942 omsingelde de SS het huis en werden de aanwezige bewoners afgevoerd naar Kamp Westerbork. Een groot aantal van hen kwam op een uitwissellijst te staan, wat betekende dat ze niet verder op transport gingen. Ze kregen een zogenaamd Palestinacertificaat om uitgeruild te worden tegen door de Britten in Palestina geïnterneerde Duitse burgers.  

In september 1943 werden 5 leiders van de groep uit Elden alsnog op transport gesteld naar concentratiekampen. Slechts twee van hen overleefden dit. 30 'Palestinapioniers', van de uitwissellijst werden in januari 1944 naar Bergen-Belsen afgevoerd. Via Wenen werden 7 van hen met een grote groep naar Palestina vervoerd. De overigen verbleven in diverse kampen, 12 van hen werden vermoord. De overlevenden werden uiteindelijk op 23 april 1945 bevrijd door Russische troepen. 

Ter nagedachtenis aan de vermoorde Palestina-pioniers is een gedenksteen geplaatst. De Hebreeuwse tekst op de plaquette luidt:

‘Moge hun zielen gebundeld worden in de bundel van het eeuwige leven’. 

Adres

Drielsedijk 1, Arnhem