Verhaal

Gered door de vijand

Nederland

Markeren

Deel

Route

In Geertruidenberg moet een Poolse militair het opnemen voor een Duitse soldaat die door een woedende burger wordt belaagd.

Gevangenen
Meteen na de bevrijding van Geertruidenberg op zondag 5 november door het 10e Dragonders, een onderdeel van de 1e Poolse Pantserdivisie van generaal-majoor Stanisław Maczek, moeten twee gedeserteerde Duitse militairen worden opgehaald. Het gaat om de 19-jarige Obergefreiter (korporaal) Rolf Lorenz uit Dresden en de 31-jarige Obergefreiter Alfred Bachmann uit Coburg), die enkele dagen tevoren zijn ondergedoken in de hooischuur van de boerderij van Jan van Dongen aan het gedeelte van de Venestraat ten westen van de Sint Gertrudiskerk (‘Achter de kerk’ ofwel ‘De Kat’ genoemd).

Incident
Lokaal historicus Bas Zijlmans woont bij deze actie als kind een opvallend incident bij. In zijn eigen woorden: aan het oostelijk deel van de Venestraat (het verlengde van de Markt vóór de genoemde kerk) wordt aan de overzijde van ons huis (Venestraat 11) onder de bomen een Brencarrier geparkeerd, waar enkele gewapende Polen uitstappen. Achtervolgd door een groep nieuwsgierigen via de ‘Kerkenhoek’ begeven ze zich naar de boerderij van Jan van Dongen. Even later keren ze terug met de twee daar ondergedoken en krijgsgevangen gemaakte Duitse militairen. De Duitsers met de handen gevouwen in de nek en het geweer van de ‘ondergrondse’ Bergenaar Jan Waalwijk in de rug gedrukt, ondergaan, begeleid door een joelende menigte, gelaten hun lot! Bij de Brencarrier aangekomen wordt één van de krijgsgevangen plotseling door een burger aangevallen. Doch voor hij beseft wat hij doet, wordt hijzelf door de Poolse  infanterist, W. Borkowski, knock-out geslagen. De Duitsers worden vervolgens door de Polen bijzonder goed behandeld, krijgen sigaretten en weten zich veilig!

Aandenkens
De huizen waarvoor de Brencarrier stond, de kerk en de boerderij zijn afgebroken. Bas Zijlmans ontving van de dochter van Jan van Dongen later twee zilveren speldjes die de Duitsers op hun uniformen droegen (zie foto).