Het verzetsmonument in Kollumerpomp is opgericht ter nagedachtenis aan vier leden van de Nederlandse Binnenlandse Strijdkrachten (BS) die in de strijd tegen de bezetter zijn omgekomen. De namen van de vier slachtoffers luiden: Gerrit Bleeker, Heine de Bruin, Jacob de Graaf en Pieter Postma. In de nacht van 13 op 14 april 1945 namen de strijders van de BS in de gemeente Kollumerland de sluizen bij Dokkumer Nieuwe Zijlen in bezit met de opdracht deze te beveiligen. Men was bang dat de bezetter deze op wilde blazen en dat zou rampzalige gevolgen hebben gehad.  

Ongeveer een kilometer ten zuiden van de sluizen bezetten een viertal groepen van de BS de driesprong. Zij hielden ruim 36 uur stand. In het kader van deze actie werd op de Soensterdijk een autobus van de bezetter, die naar het westen probeerde te ontkomen, aangevallen. Hierbij ontstond een hevig gevecht, waarbij Pieter Postma dodelijk werd getroffen. 

Toen op zondag 15 april op de Soensterdijk uit de richting van Kollumerpomp een Duitse militair op een motor kwam aanrijden, stak hij bij de confrontatie met de BS’ers zijn handen omhoog als teken van overgave. De ontwapening van de man nam nogal wat tijd in beslag. Plotseling kwam er een vrachtauto opdagen met zwaar bewapende Duitse soldaten en hun Nederlandse handlangers. Er ontstond een vuurgevecht, waarbij Gerrit Bleeker en Jacob de Graaf om het leven kwamen. 

Op maandag 16 april 1945 was de aflossingsploeg op weg naar de verzetsgroep aan de Soensterdijk, toen twee auto’s uit de richting Kollumerpomp kwamen aanrijden. De bewaking van de post Soensterdijk veronderstelde dat het Canadezen waren, wat een fatale vergissing bleek te zijn. Het was de bezetter. Commandant Heine de Bruin werd dodelijk getroffen. 

Op geen andere plek in Friesland vocht het verzet vanaf de nacht van 13 april tot en met 16 april zo vaak en zo hevig met de bezetter en zijn handlangers. Bij deze gevechten vielen aan de kant van de bezetter zeker 23 slachtoffers. Minimaal 160 personen werden door de BS gevangengenomen.   

• Gerrit Bleeker werd geboren op 20 februari 1909 in Leeuwarden. De kandidaat-notaris te Kollum werd begraven op de Algemene Begraafplaats te Kollum. In dit dorp is een straat naar hem vernoemd. 

• Jacob de Graaf werd geboren op 5 november 1902 in Kollum. De landbouwer werd begraven op de Algemene Begraafplaats te Kollum. In Kollumerpomp is een straat naar hem vernoemd. 

• Heine de Bruijn werd geboren op 2 maart 1920 in Oudwoude. De veehouder werd begraven op de N.H. Begraafplaats te Oudwoude. In dit dorp is een straat naar hem vernoemd. 

• Pieter Postma werd geboren op 2 april 1913 in Buitenpost. De huisschilder werd begraven op de N.H. Begraafplaats te Kollumerzwaag. In dit dorp is een straat naar hem vernoemd.