Biografie

Jenny-Wanda Barkmann

Polen

Deel

In het laatste oorlogsjaar werkte de jonge Jenny-Wanda Barkmann als bewaakster in het nazi-concentratiekamp Stutthof. Ze kreeg de bijnaam ‘mooi spook’ en was berucht om haar wrede behandeling van de gevangenen. Na de oorlog is ze opgepakt, berecht en ter dood veroordeeld. In juli 1946 is ze in Gdansk opgehangen, in het bijzijn van vele toeschouwers.

Over het leven van de Duitse Jenny-Wanda Barkmann, geboren in 1921 in Hamburg, is weinig bekend. Wel weten we dat ze in 1944 Aufseherin werd, bewaakster van de vrouwenafdeling van het Duitse concentratiekamp Stutthof in Polen. Er waren circa 3700 vrouwelijke bewakers in de Duitse concentratiekampen. Een deel van hen meldde zich vrijwillig aan. De bewakers behandelden hun gevangenen heel slecht, maar zelfs in het verschrikkelijke Stutthof viel Barkmann op door haar onmenselijke wreedheid. Ze mishandelde de gevangenen soms tot de dood erop volgde en wees zonder blikken of blozen de vrouwen en kinderen aan die naar de gaskamers moesten. Uiterlijk was Barkmann een aantrekkelijke vrouw. Deze verwarrende combinatie van schoonheid en wreedheid leverde haar de bijnaam ‘mooi spook’ op. Na de oorlog hield Barkmann zich enkele maanden schuil in Gdansk, maar in mei 1945 werd ze herkend en opgepakt. Ze stond terecht tijdens het eerste Stutthof-proces, samen met dertien andere verdachten: zes SS-kampbewaaksters, een SS-er en zes Poolse ‘kapo’s’, gevangenen die toezicht moesten houden op hun medegevangenen. Ook in de gevangenis en tijdens haar proces was Barkmann nog bezig met haar uiterlijk. Ze had elke dag een andere kapsel en flirtte met collega-bewakers. Ze werd schuldig bevonden en met tien anderen tot de strop veroordeeld. Enkele voormalige Stutthof-gevangenen boden direct hun hulp aan bij de uitvoering van deze straf. Op 4 juli 1946 is Barkmann in het openbaar terechtgesteld, een gebeurtenis die naar men zegt wel 200.000 belangstellenden trok. Om humanitaire redenen zagen de autoriteiten hierna af van publieke terechtstellingen. Toen ze werd opgehangen, was Jenny-Wanda Barkmann 25 jaar.